Bảo vật Quốc gia - Tượng Quan Thế Âm chùa Cung Kiệm

Bảo vật Quốc gia Tượng Quan Thế Âm.

Bảo vật Quốc gia Tượng Quan Thế Âm chùa Cung Kiệm đang được bảo quản trong khám, đặt trên bục cao, sát vách tường phía sau, bên phải tòa Thượng điện.

Tổng thể Tượng Quan Thế Âm (Ảnh: Internet).

Pho tượng cao 88,7cm gồm 2 phần chính: Phần bệ cao 36,9cm và phần thân tượng cao 51,8cm. Tượng được tạo tác trong tư thế ngồi thiền, bán kiết già, đường nét chạm khắc tinh tế, mềm mại. Khuôn mặt bầu, phúc hậu toát lên vẻ từ bi của nhà Phật. Đầu đội mũ thiên quan được trang trí rất tỉ mỉ với các đồ án hoa sen, hoa mai, hoa dây cách điệu.

Chùa Cung Kiệm, phường Nhân Hoà, thị xã Quế Võ.

Đây là pho tượng Quan Âm bằng đá duy nhất tạo hình bệ tượng với sự xuất hiện của đôi thủy quái đang trong tư thế ngóc cao đầu, vượt lên sóng biển, ngoảnh mặt vào nhau cùng đội đài sen. Hình tượng này có nguồn gốc từ truyền thuyết Quan Âm Quá Hải trong kinh Phật kể về tích Quan Âm vượt biển nhìn xuống dưới thấy đám thủy quái đang hoành hành dữ dội. Bà đã ra tay cứu vớt chúng sinh và thuần phục đám thủy quái.

Một góc chùa Cung Kiệm.

Điểm độc đáo đáng chú ý của pho tượng Quan Âm chùa Cung Kiệm là phần minh văn khắc trên tượng. Giới nghiên cứu đã xác định có tất cả 67 chữ Hán, trong đó 39 chữ khắc trên lưng tượng và 28 chữ khắc trên bệ tượng. Phần minh văn cung cấp thông tin về niên đại tạo tác, địa chỉ, tên các tín chủ công đức.

Cổng chùa Cung Kiệm.

Pho tượng có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với lịch sử Phật giáo cũng như lịch sử tạo tượng Việt Nam, bởi tín ngưỡng thờ Quan âm được du nhập vào nước ta từ rất lâu nhưng không có một bằng chứng chính xác để xác nhận tín ngưỡng này có mặt tại Việt Nam ở thời điểm nào. Tượng Quan Thế Âm chùa Cung Kiệm là một bằng chứng chính xác để chứng minh cho tín ngưỡng thờ cúng Quan âm ở nước ta có từ rất sớm, ít nhất là tại miền Bắc Việt Nam từ thế kỷ 15.