Chùa Bà Khê
(BNP) – Theo các cụ cao niên trong làng cho biết, chùa Bà Khê, xã Phú Hoà, huyện Lương Tài được khởi dựng từ lâu đời và tu bổ lớn trong thời Nguyễn. Năm 1950, thực hiện chủ trương “tiêu thổ kháng chiến”, chùa đã bị hạ giải hoàn toàn. Đến năm 2009, chùa được tu bổ, tôn tạo như hiện nay.
Toàn cảnh chùa Bà Khê.
Cổng chùa Bà Khê.
Bờ nóc trang trí bức “Bảo Lâm tự”.
Chùa Bà Khê là nơi thờ Phật, thờ Mẫu, thờ Tổ nhằm cầu phúc, hướng thiện và những điều tốt đẹp, điều này thể hiện sự giao thoa và tiếp biến văn hóa trong suốt chiều dài lịch sử của mình.
Chùa là nơi thờ Phật, thờ Mẫu và thờ Tổ.
Các mảng chạm khắc nghệ thuật.
Chùa Bà Khê gồm các công trình: Tam bảo (Tiền đường, Thượng điện), nhà Mẫu. Tòa Tiền đường làm theo kiểu “bình đầu bít đốc tay ngai, cột trụ cánh phong”. Bờ nóc trang trí bức đại tự “Bảo Lâm tự”. Tiền đường gồm 6 bộ vì tạo thành 5 gian, mỗi bộ vì có 4 hàng chân cột; kết cấu các bộ vì giống nhau: vì nóc kiểu “chồng rường giá chiêng”, vì nách kiểu “kẻ ngồi, bảy hiên”. Thượng điện 3 gian, mỗi bộ vì 2 hàng chân cột; kết cấu vì nóc, vì nách theo kiểu “vì kèo”, xà nách gác tường. Tòa Tiền đường và Thượng điện liên kết với nhau thành mặt bằng hình chữ đinh (J). Điêu khắc trang trí tập trung tại các con chồng, đấu kê, các thành phần kiến trúc khác để bào trơn đóng bén, gờ chỉ đơn giản. Nhà Mẫu có mặt bằng kiến trúc hình chữ đinh (J) gồm Tiền bái 3 gian, Hậu cung 1 gian; kết cấu theo “vì kèo cột trốn, quá giang gác tường”.
Chuông đồng “Ngọc lâu tự chung”.
Các hiện vật tiêu biểu gồm: 01 Hoành phi, 01 đôi Câu đối, 01 tượng Đức ông, 02 tượng Hộ pháp, 01 tượng Địa tạng, 01 tượng Thánh hiền, 01 tòa Cửu long, 03 tượng Tam thế, 01 tượng Thích ca, 01 tượng Chuẩn đề, 01 tượng Nam tào, 01 tượng Bắc đẩu, 01 tượng Ngọc hoàng, 01 tượng Quan âm thị kính, với chất liệu gỗ sơn thếp, có niên đại thế kỷ XX; 01 Bia đá “ Bảo lâm tự” có niên đại thời Nguyễn; 01 chuông “Ngọc lâu tự chung” với chất liệu đồng có niên đại 1846.
Bia đá trong khuôn viên chùa.
Chùa Bà Khê từ khi được khởi dựng lại, là trung tâm sinh hoạt tôn giáo quan trọng của nhân dân địa phương, là nơi giáo dục con người đi theo con đường hướng thiện, bài trừ cái ác ra khỏi cuộc sống. Trải qua thời gian, nay chùa vẫn còn bảo lưu được một số cổ vật có giá trị về lịch sử, văn hóa mang tính chất bảo tàng đó là: chuông đồng đúc năm 1846, bia đá thời Nguyễn có nội dung viết về lịch sử, quá trình trùng tu tôn tạo của chùa.
Chùa nằm trên khuôn viên thoáng đãng phía cuối làng, bên cạnh là đình làng, giếng làng mang lại cảnh quan đẹp cho khuôn viên di tích.
Chùa Bà Khê được xếp hạng là di tích lịch sử cấp tỉnh tại Quyết định số 1767/QĐ-UBND, ngày 17/12/2020.