Điều trị tiêu sợi huyết cấp cứu bệnh nhân đột quỵ não tại BVĐK tỉnh

Chiều 21-9, bệnh nhân Trịnh Xuân Yển, sinh năm 1936 ở Xuân Lai (Gia Bình) được đưa vào Trung tâm Cấp cứu và vận chuyển 115, Bệnh viện Đa khoa tỉnh trong tình trạng lơ mơ, thất ngôn, liệt nửa mặt bên phải và nửa người bên trái. Kết quả chẩn đoán hình ảnh cho thấy bệnh nhân bị nhồi máu não. Do được đưa đến bệnh viện kịp thời trong giai đoạn vàng, bệnh nhân được chỉ định dùng thuốc tiêu sợi huyết. Sau 1 giờ sử dụng thuốc, tri giác của bệnh nhân tốt hơn, hỏi nói được, cử động được chân tay bên bị liệt. Tình trạng sức khoẻ của bệnh nhân tiếp tục tiến triển tốt trong những ngày tiếp theo, sau 1 tuần, ông Yển đã tập đi lại bằng dụng cụ hỗ trợ.

Bệnh nhân Trịnh Xuân Yển là một trong những trường hợp điển hình được cứu chữa kịp thời sau đột quỵ não nhờ dùng thuốc tiêu sợi huyết tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh. Bác sĩ CKII Nguyễn Ngọc Điệp, Giám đốc Trung tâm Cấp cứu và vận chuyển 115 cho biết: Từ đầu năm đến cuối tháng 9, Đơn nguyên Đột quỵ não thuộc Trung tâm tiếp nhận điều trị 780 bệnh nhân, trong đó 623 bệnh nhân nhồi máu não, chiếm tỷ lệ khoảng 80% tổng số bệnh nhân đột quỵ não, còn lại là bệnh nhân xuất huyết não. Độ tuổi phổ biến bị đột quỵ não là trên 50 tuổi, song đột quỵ não ở người trẻ (dưới 50 tuổi) đang có xu hướng gia tăng, hiện chiếm khoảng 25% tổng số ca mắc bệnh này.

Cũng theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Điệp, trong cấp cứu bệnh nhân đột quỵ não do nhồi máu não, điều kiện quan trọng nhất là bệnh nhân được đưa đến bệnh viện trong khung giờ vàng, cụ thể, nếu dưới 4,5 giờ, bệnh nhân được xét dùng thuốc tiêu sợi huyết, dưới 6 giờ được can thiệp mạch não (lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học).

Bác sĩ Trần Trung Tín kiểm tra khả năng phục hồi vận động của bệnh nhân Trịnh Xuân Yển sau khi được dùng thuốc tiêu sợi huyết.

Bác sĩ Trần Trung Tín, Phó Giám đốc Trung tâm Cấp cứu và vận chuyển 115 - người trực tiếp cấp cứu, điều trị và theo dõi sức khoẻ bệnh nhân Trịnh Xuân Yển cho biết: Điều trị tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch là một phương pháp có hiệu quả lâm sàng cao, đặc biệt đối với các bệnh nhân có tắc các mạch máu nhỏ. Các đánh giá lâm sàng kết hợp với chẩn đoán hình ảnh có ý nghĩa trong lựa chọn phương pháp điều trị và tiên lượng trên bệnh nhân nhồi máu não. Vì vậy, bệnh nhân đột quỵ não nên được đưa vào viện càng sớm càng tốt để đánh giá phân loại. Sau khi tiếp nhận bệnh nhân cần được chẩn đoán sớm, chính xác sau đó có phác đồ điều trị phù hợp dùng thuốc tiêu sợi huyết đường tĩnh mạch hay lấy huyết khối bằng dụng cụ cơ học.

Theo một nghiên cứu của bác sĩ Trần Trung Tín ở 50 bệnh nhân được chẩn đoán nhồi máu não được điều trị tại Bệnh viện Đa khoa tỉnh từ tháng 1-2020 đến tháng 10-2021 cho kết quả tái thông mạch máu ở đối tượng nghiên cứu là 70%; tỷ lệ tái thông ở các bệnh nhân có tắc động mạch nhỏ là 86,2%.
Bệnh viện Đa khoa tỉnh bắt đầu triển khai điều trị tiêu sợi huyết ở bệnh nhân đột quỵ não từ năm 2016. Năm 2019, Đơn nguyên Đột quỵ được thành lập và điều trị tiêu sợi huyết được thực hiện thường quy, cứu sống và hạn chế di chứng cho nhiều bệnh nhân.

Theo các bác sĩ, bệnh nhân đái tháo đường có nguy cơ đột quỵ cao gấp 4 lần so với người bình thường, nguy cơ đột quỵ cũng tăng gấp 3 lần ở người bệnh tăng huyết áp, gấp 6 lần ở những người có nguy cơ tim mạch. Đây cũng là nguy cơ đối với những người hút thuốc lá, uống nhiều rượu bia, mỡ máu, thừa cân, béo phì… Có 3 dấu hiệu chính cảnh báo cơn đột quỵ, gồm: Liệt mặt (miệng bị lệch sang một bên, nếp nhăn mũi - má mờ); yếu, liệt tay hoặc chân (không thể cầm, nắm, đi lại); rối loạn ngôn ngữ (đột ngột rối loạn lời nói, không nói được hoặc lời nói không rõ ... như bình thường trước đó). Vì vậy, các bác sĩ khuyến cáo, khi thấy bệnh nhân xuất hiện các triệu chứng trên, người nhà cần liên hệ ngay với Trung tâm Cấp cứu và vận chuyển 115, Bệnh viện Đa khoa tỉnh để được điều trị kịp thời.

Không phải cứ đột quỵ não là có thể dùng thuốc tiêu sợi huyết và hiệu quả điều trị không phải 100%. Tuy nhiên, thuốc tiêu sợi huyết mở ra cơ hội cho bệnh nhân đột quỵ nhồi máu não. Bệnh nhân được điều trị bằng phương pháp này càng sớm thì càng tăng khả năng khôi phục hoàn toàn cũng như giảm tỉ lệ tàn tật mức thấp.