Bảo vệ sức khỏe đôi mắt cho trẻ dịp nghỉ hè

Anh Ngô Văn Phúc ở huyện Hiệp Hòa, tỉnh Bắc Giang đưa 2 con gái đến Bệnh viện Mắt Sông Cầu khám vì thời gian nghỉ hè, các con không phải đi học mà ở nhà nhiều nên thời gian xem ti vi cũng nhiều hơn. Lo lắng đôi mắt của các con bị ảnh hưởng nên mặc dù các con chưa có biểu hiện gì nhưng anh vẫn cho các cháu đi kiểm tra. May mắn cả 2 bé thị lực đều đạt 8/10, chưa phải đeo kính. Nhưng kết quả khám cho thấy, các bé đã có dấu hiệu bị rối loạn điều tiết, nếu tiếp tục xem ti vi nhiều sẽ khiến tình trạng rối loạn tăng nặng và nguy cơ bị cận thị.

Không chỉ gia tăng số lượng trẻ bị các tật khúc xạ như cận thị, loạn thị trong dịp nghỉ hè, những thói quen không tốt như xem và chơi game trên các thiết bị điện tử, đọc sách, truyện trong môi trường thiếu ánh sáng hay cự li gần trong thời gian dài cũng khiến những trẻ đã bị cận, loạn thị đối mặt với nguy cơ tăng độ, ảnh hưởng lớn đến sức khỏe đôi mắt của trẻ.

Nhiều gia đình đưa trẻ đến viện khám mắt do nghỉ hè trẻ có nhiều thời gian để xem ti vi, điện thoại

Bác sĩ Trần Khánh Thắng – Khoa Mắt, Bệnh viện Mắt Sông Cầu cho biết, nguyên nhân gây ra các bệnh lí về mắt của trẻ khi tiếp xúc với các thiết bị điện tử là do khi xem, các bé thường tập trung cao độ và chớp mắt ít gây ra tình trạng khô mắt. Các biểu hiện thường gặp ban đầu có thể là mắt khô, rát, cảm giác có dị vật trong mắt. Ngoài ra, xem ti vi, điện thoại nhiều sẽ gây mỏi mắt, nhức đầu và cảm giác bị mờ mắt, tăng nguy cơ bị cận thị. Với các bé độ tuổi còn đang phát triển, chưa ổn định tất cả các bộ phận, giác quan thì cận thị là vấn đề đáng lưu tâm. Trẻ sẽ nhìn mờ và phải sử dụng kính hỗ trợ mới có thể nhìn rõ được. Với những bạn nhỏ đã bị cận, loạn thị rồi thì việc sử dụng tivi, điện thoại càng phải cẩn thận hơn vì với độ tuổi của các bạn đang phát triển, cũng sẽ kéo theo tình trạng cận và loạn thị dễ dàng tăng nặng hơn. Đặc biệt, khi bị tăng nặng cận, loạn thị trong thời gian ngắn sẽ có thể khiến trẻ nhỏ đối mặt với các biến chứng của cận thị, trong đó nặng nề nhất là khiến trẻ mất thị lực vĩnh viễn.

Viêm kết mạc là một trong những bệnh lí phổ biến nhất trẻ nhỏ gặp phải trong dịp hè vì các tác nhân dị ứng và lây nhiễm virus, vi khuẩn

Bên cạnh ti vi, điện thoại và các thiết bị điện tử khác, một trong những yếu tố khiến đôi mắt của trẻ đối diện với các bệnh, tật là sự tiếp xúc với vi rút, vi khuẩn và các tác nhân trong môi trường. Mùa hè năm 2022 – 2023, Bắc Ninh đã ghi nhận số lượng khá lớn trẻ nhiễm virus Adeno. Ngoài các triệu chứng ho, sốt, đau họng, thì biểu hiện chính của bệnh là tình trạng trẻ bị sưng, đau mắt đỏ. Bệnh do virus Adeno rất dễ lây qua đường hô hấp, trong điều kiện tiếp xúc gần. Bệnh đặc biệt lây lan, bùng phát mạnh vào thời điểm mùa hè khi thời tiết nắng nóng, mưa nhiều. Bên cạnh đó, các bệnh lí như viêm kết mạc, giác mạc, đau mắt đỏ, dị ứng mắt, khô mắt…cũng gia tăng do những thói quen không tốt của trẻ như dụi mắt, không giữ vệ sinh đúng cách.

Thạc sĩ, bác sĩ Phan Văn Dũng – Phó Giám đốc Bệnh viện Mắt Sông Cầu chia sẻ về lí do bệnh viêm kết mạc (đau mắt đỏ) gia tăng trong mùa hè vì thời tiết đặc trưng là nắng nóng, trẻ sẽ tham gia nhiều hoạt động bơi lội. Đây là một trong những yếu tố thường gặp nhất khiến viêm kết mạc do virus lây lan. Viêm kết mạc nhiễm trùng mắt chủ yếu do nhiễm trùng nguồn nước khi đi bơi tại các ao, hồ trong điều kiện vệ sinh không đảm bảo, thậm chí chính nguồn nước trong gia đình không đảm bảo vệ sinh cũng có thể khiến viêm kết mạc gia tăng. Ngoài ra, viêm kết mạc cũng có thể do dị ứng với các tác nhân như phấn hoa, lông động vật. Đặc biệt, hầu hết các trẻ khi chưa nhận thức được hết hành vi, thường có hành động day dụi lên mắt khi đang chơi hoặc hoạt động. Nếu bàn tay không sạch, đây sẽ là nguyên nhân khiến trẻ đưa vi khuẩn và các tác nhân có hại lên mắt, khiến mắt bị viêm kết mạc do dịch hoặc do dị ứng.

Thực hiện khám, tư vấn và sử dụng loại kính phù hợp với tình trạng bệnh, kính chống ánh sáng xanh để bảo vệ đôi mắt của trẻ

Việc bùng nổ công nghệ số đã mang lại những tiện ích vô cùng lớn, thay đổi mọi mặt của cuộc sống. Tuy nhiên, để bảo vệ sức khỏe cho đôi mắt của trẻ trong dịp nghỉ hè trước sự lôi cuốn của các thiết bị điện tử, các gia đình cần có sự sắp xếp, điều chỉnh và tạo cho trẻ thói quen sử dụng đồ điện tử phù hợp.

Đưa cậu con trai 13 tuổi đi khám mắt, anh Nguyễn VănHoàng, phường Ninh Xá, TP Bắc Ninh kể: “Nghỉ hè hơn 1 tháng, thấy con suốt ngày dán mắt vào màn hình tivi, điện thoại rồi kêu mỏi mắt, nhìn mờ, lo lắng nên tôi đưa cháu đi khám. Qua thăm khám, bác sĩ kết luận, cháu bị cận 1,5 đi-ốp và phải đeo kính. Anh trai cháu cũng đã đeo kính cận được 5 năm rồi”.

“Ánh sáng tự nhiên và hoạt động thể chất đóng vai trò quan trọng đối với tình trạng sức khỏe của mắt. Thế nhưng, với trẻ sống ở thành phố, sau thời gian học ở trường, chỉ chủ yếu ở trong nhà, xem tivi, sử dụng điện thoại thông minh quá nhiều, hạn chế tiếp xúc với không gian, ánh sáng bên ngoài khiến thị lực bị ảnh hưởng. Nhiều gia đình tranh thủ thời gian nghỉ hè đưa trẻ đi khám mắt. Do đó, mỗi dịp hè, số lượng trẻ đến khám cận thị lại gia tăng. Ngoài ra, còn có những trường hợp bị tăng độ cận thị do chơi game, sử dụng các thiết bị công nghệ điện tử quá nhiều”, bác sĩ Nguyễn Văn Giáp lý giải.

Tư vấn thêm về biện pháp để trẻ sử dụng các thiết bị điện tử phù hợp cho sức khỏe thị giác, bác sĩ Trần Khánh Thắng – Khoa Mắt, Bệnh viện Mắt Sông Cầu chia sẻ, các phụ huynh nên áp dụng nguyên tắc 20 - 20 – 20. Đó là sau khi sử dụng thiết bị điện tử 20 phút thì cho trẻ nhìn ra xa 20 feet (tức là 6 mét) trong 20 giây. Tiếp theo là sử dụng các loại kính chống ánh sáng xanh. Vì ti vi và điện thoại là những thiết bị phát ra ánh sáng xanh tím, gây tổn hại cho mắt nên việc hạn chế tối đa các ánh sáng có hại này sẽ góp phần bảo vệ đôi mắt. Cuối cùng là giữ gìn vệ sinh đôi mắt thật tốt, không day dụi mắt khi tay bẩn để tránh mắt bị nhiễm trùng.

Thói quen vệ sinh bàn tay, vệ sinh đôi mắt bằng nước sạch; uống nhiều nước; không bơi lội ở những khu vực sông, hồ, ao bị ô nhiễm…là những khuyến cáo chung cho các gia đình để bảo vệ đôi mắt cho trẻ trong dịp nghỉ hè. Đặc biệt, cần khuyến khích trẻ tham gia các hoạt động ngoài trời, tránh xa các thiết bị điện tử, phân bổ thời gian tiếp xúc với ti vi, điện thoại phù hợp và tạo cho trẻ thói quen để mắt nghỉ ngơi sau khi sử dụng thiết bị điện tử. Nên cho trẻ kiểm tra mắt định kì 6 tháng/lần; ngay khi xuất hiện các dấu hiệu bất thường ở mắt, cần đưa trẻ đến bệnh viện chuyên khoa mắt để được xác định tình trạng bệnh, tư vấn và dùng thuốc hiệu quả. Tuyệt đối không được tự ý mua, sử dụng thuốc tra mắt, vệ sinh mắt sai cách khiến tình trạng bệnh của trẻ kéo dài, trở nên trầm trọng hơn.