Xây dựng kế hoạch phòng chống dịch chủ động năm 2024

Bắc Ninh là tỉnh có vị trí giao thông thuận lợi, thông thương lớn, nhiều khu công nghiệp, di biến động dân cư thường xuyên, đặc biệt là lao động ở các tỉnh khác đến làm việc, nguy cơ bùng phát bệnh truyền nhiễm. Thời tiết miền Bắc diễn biến thất thường, hiện tượng El Nino khiến mùa hè kéo dài hơn, có thời điểm nắng mưa, nóng lạnh chuyển biến nhanh, là điều kiện thuận lợi cho véc tơ lây truyền sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản sinh sôi, phát triển. Đặc biệt, thời gian qua, công tác tiêm chủng ở giai đoạn dịch COVID-19 bị trì hoãn và gián đoạn cung ứng vắc xin tiêm chủng mở rộng năm 2023 nên các bệnh dự phòng được bằng vắc xin như bạch hầu, sởi, ho gà...có khả năng gia tăng. Năm 2024 là năm nằm trong chu kỳ 4-5 năm có nguy cơ bùng phát dịch sởi tại tỉnh Bắc Ninh.

Việc xây dựng kế hoạch phòng chống dịch chủ động nhằm theo dõi chặt chẽ, phát hiện sớm ổ dịch/dịch bệnh truyền nhiễm, triển khai các biện pháp phòng chống dịch kịp thời, đúng quy định, không để bùng phát thành dịch lớn. 100% các trường hợp mắc bệnh truyền nhiễm được điều tra, giám sát và báo cáo theo quy định được giám sát phát hiện sớm, xử lý kịp thời không để dịch bệnh bùng phát, lan rộng.

Kế hoạch đặt chỉ tiêu cụ thể với từng bệnh dịch truyền nhiễm như: 100% bệnh, dịch mới phát sinh được phát hiện sớm và xử trí kịp thời, giảm tỷ lệ ca bệnh chuyển nặng và tử vong do bệnh truyền nhiễm. 100% ổ dịch bệnh cúm A (H5N1), cúm A (H5N6) được phát hiện, xử lý kịp thời, không để lây lan trong cộng đồng. 100% các ổ dịch COVID-19 được phát hiện, xử lý kịp thời, giảm số người diễn biến nặng và tử vong do COVID-19. Không để dịch sốt xuất huyết Dengue bùng phát, lây lan mạnh, không để ca bệnh tử vong do sốt xuyết huyết. Tỷ lệ giám sát ca nghi sởi/rubella ≥ 2/100.000 dân. Giám sát liệt mềm cấp nghi bại liệt ≥1/100.000 trẻ dưới 15 tuổi. Khống chế tỷ lệ mắc bệnh tay chân miệng <100/100.000 dân. Duy trì thành quả thanh toán bại liệt, loại trừ uốn ván sơ sinh. Duy trì thành quả loại trừ bệnh sốt rét. Giảm tỷ lệ mắc sốt rét/1000 dân: dưới 0,03. Không có bệnh nhân tử vong do sốt rét. 100% cán bộ làm công tác phòng, chống bệnh truyền nhiễm được tập huấn về giám sát, xử lý ổ dịch, chẩn đoán điều trị…

Để triển khai kế hoạch hoạt động đảm bảo đạt hiệu quả, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh đã rà soát, kiện toàn các đội đáp ứng nhanh phòng, chống dịch của Trung tâm. Xây dựng kế hoạch phòng, chống dịch và dự toán kinh phí cụ thể đối với Sốt xuất huyết Dengue, Sốt rét. Đồng thời, thường xuyên theo dõi, nắm bắt thông tin về tình hình dịch bệnh trên Thế giới cũng như các địa phương khác, đặc biệt là dịch bệnh nguy hiểm, mới nổi, tái nổi, để kịp thời tham mưu cho Lãnh đạo đơn vị chỉ đạo triển khai các biện pháp phòng, chống dịch hiệu quả.

Trung tâm cũng tăng cường phối hợp với Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thuỷ sản tỉnh tăng cường công tác giám sát chủ động phòng, chống dịch bệnh theo mùa và theo chỉ đạo của Trung ương, UBND tỉnh, Sở Y tế. Áp dụng các phần mềm công nghệ thông tin vào hoạt động phòng, chống dịch như Zalo, Telegram…

Trong công tác giám sát, xử lý dịch, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật tỉnh chú trọng phát hiện sớm các trường hợp bệnh đầu tiên, khoanh vùng, xử lý ổ dịch kịp thời. Tiếp tục củng cố, nâng cao năng lực hệ thống giám sát dịch từ tỉnh đến cơ sở với mục tiêu phát hiện sớm, đáp ứng kịp thời trước mọi diễn biến của bệnh dịch không để dịch lan rộng. Phát huy hiệu quả hoạt động của mạng lưới y tế cơ sở, cơ sở y tế tư nhân, y tế cơ quan, xí nghiệp, trường học đặc biệt là mạng lưới cộng tác viên phòng chống dịch trong việc phát hiện, thông tin, báo cáo kịp thời ca bệnh, ổ dịch để tổ chức xử lý dịch kịp thời, triệt để và huy động sự tham gia của cộng đồng trong công tác phòng chống dịch.

Đặc biệt, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật sẽ tăng cường giám sát dựa vào sự kiện, giám sát bệnh chủ động tại bệnh viện và cộng đồng, phát hiện sớm các trường hợp mắc bệnh đầu tiên, kịp thời thu dung, cách ly, điều trị, cấp cứu bệnh nhân, xử lý ổ dịch triệt để nhằm hạn chế lây lan và không để bệnh dịch lan rộng, bùng phát. Chú trọng vào nhóm các dịch bệnh nguy hiểm và các bệnh lưu hành có số mắc cao. Nâng cao chất lượng của hệ thống giám sát bệnh truyền nhiễm tại tất cả bệnh cúm, sốt xuất huyết, viêm não Nhật Bản, nhằm cung cấp chính xác, kịp thời, đầy đủ các thông tin cần thiết về dịch tễ học, vi khuẩn các tuyến; thực hiện giám sát trọng điểm một số bệnh truyền nhiễm gây dịch như học và các yếu tố liên quan làm cơ sở lập kế hoạch dự phòng và khống chế dịch bệnh chủ động.

Cùng với việc đẩy mạnh việc phát triển, ứng dụng khoa học kỹ thuật chuyên sâu trong việc giám sát, phát hiện tác nhân gây bệnh, xây dựng các phòng xét nghiệm đủ năng lực phát hiện các tác nhân gây bệnh mới nổi. Đơn vị cũng tăng cường ứng dụng công nghệ thông tin trong giám sát bệnh truyền nhiễm. Hoàn thiện phần mềm giám sát bệnh truyền nhiễm, phần mềm quản lý tiêm chủng tại 126 xã, phường, thị trấn. Tăng cường năng lực xét nghiệm, chuẩn hóa, thống nhất các phương pháp xét nghiệm xác định tác nhân gây bệnh truyền nhiễm. Đảm bảo an toàn sinh học tại các phòng xét nghiệm.

Trong công tác khám, chữa bệnh, Trung tâm sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan từ Bộ đến trong ngành, thường xuyên cập nhật về phác đồ điều trị các bệnh truyền nhiễm gây dịch. Tổ chức phân loại người mắc bệnh truyền nhiễm theo nguy cơ để quản lý, theo dõi, chuyển tuyến kịp thời khi diến biến nặng. Phối hợp chặt chẽ giữa các khoa khám bệnh và các khoa khối dự phòng trong việc chia sẻ thông tin, phối hợp điều tra dịch tễ và lấy mẫu bệnh phẩm để chẩn đoán tác nhân gây bệnh. Chuẩn bị đầy đủ trang thiết bị, phương tiện chẩn đoán, cấp cứu, điều trị bệnh nhân để giảm tử vong do bệnh dịch.

Trung tâm Kiểm soát bệnh tật sẽ tập trung chỉ đạo vào công tác tiêm chủng vắc xin trong tiêm chủng mở rộng. Đảm bảo trẻ em trong độ tuổi tiêm chủng được tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch. Tổ chức các chiến dịch tiêm chủng vắc xin bổ sung theo chỉ đạo, hướng dẫn của Bộ Y tế. Tăng cường công tác quản lý đối tượng tiêm chủng và thống kê đầy đủ mũi tiêm theo quy định; Tăng cường kiểm tra việc đảm bảo an toàn trong tiêm chủng theo chỉ đạo của Bộ Y tế và quy định của Chính phủ tại Nghị định số 104/2016/NĐ-CP ngày 01/7/2016 quy định về hoạt động tiêm chủng; Tổ chức các buổi tiêm chủng an toàn, hiệu quả tại các cơ sở tiêm chủng.

Trung tâm sẽ tham gia cùng Sở Y tế thường xuyên kiểm tra các điều kiện đảm bảo an toàn tiêm chủng của các điểm tiêm (bao gồm các cơ sở tiêm chủng công lập và dịch vụ); thực hiện tiếp nhận, vận chuyển và bảo quản vắc xin đúng quy định tại các tuyến, các cơ sở tiêm chủng. Triển khai bảo quản vắc xin tại kho tuyến huyện theo nguyên tắc “Thực hành tốt bảo quản thuốc” (GSP). Tổ chức giám sát, điều tra, xử trí và báo cáo các trường hợp phản ứng sau tiêm chủng đúng quy định; không để trường hợp tử vong do tai biến nặng hoặc sai sót trong tiêm chủng gây nên. Xây dựng và triển khai lồng ghép tiêm chủng vắc xin phòng COVID-19 vào chương trình tiêm chủng thường xuyên theo đúng hướng dẫn của Bộ Y tế; tổ chức các đợt tiêm chủng bổ sung, nhắc lại vắc xin phòng COVID-19 cho đúng đối tượng, chỉ định theo hướng dẫn của Bộ Y tế khi được phân bổ vắc xin. Xây dựng kế hoạch, lộ trình cụ thể để sẵn sàng đưa thêm một số loại vắc xin vào triển khai trong chương trình tiêm chủng mở rộng trên địa bàn tỉnh khi có hướng dẫn cụ thể của Bộ Y tế. Củng cố, nâng cao năng lực của hệ thống tiêm chủng từ tuyến cơ sở đến tuyến tỉnh: Tăng cường tập huấn cấp giấy chứng nhận an toàn tiêm chủng cho cán bộ làm công tác tiêm chủng; Thường xuyên tập huấn cập nhật kiến thức, nâng cao chuyên môn nghiệp vụ cho đội ngũ này; Trang bị vật tư, trang thiết bị, dây chuyền lạnh phục vụ hoạt động tiêm chủng cũng như việc huy động sự vào cuộc của các cơ sở y tế các tuyến, hệ thống y tế tư nhân và toàn thể cộng đồng tham gia tổ chức hoạt động tiêm chủng bằng nhiều hình thức đồng thời phải đảm bảo đầy đủ các quy định về chuyên môn nghiệp vụ, an toàn, tiết kiệm theo quy định. Ứng dụng công nghệ thông tin, số hóa trong việc quản lý và triển khai công tác tiêm chủng như quản lý đối tượng, lịch sử tiêm chủng, điều hành chiến dịch tiêm chủng, thống kê báo cáo.... Thường xuyên rà soát, nắm bắt đối tượng và tiền sử tiêm chủng để không bỏ sót mũi tiêm.

Bên cạnh công tác chuyên môn, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật cũng chú trọng vào truyền thông, giáo dục sức khỏe để cung cấp thông tin kịp thời và chính xác về tình hình dịch bệnh, phối hợp với các cơ quan truyền thông đại chúng, hệ thống thông tin và truyền thông tăng cường công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức, khuyến cáo phòng, chống dịch bệnh. Tăng cường công tác truyền thông, giáo dục sức khỏe, phổ biến kiến thức về các biện pháp phòng bệnh, lợi ích tiêm chủng để vận động nhân dân chủ động đưa trẻ đi tiêm chủng đầy đủ, đúng lịch, phối hợp và tham gia các hoạt động phòng, chống dịch bệnh. Tiếp tục tổ chức các chiến dịch tuyên truyền rửa tay bằng xà phòng, chiến dịch vệ sinh môi trường, thực hiện tốt chỉ tiêu 3 công trình vệ sinh; duy trì thực hiện tốt phong trào vệ sinh yêu nước nâng cao sức khỏe nhân dân. Xác định công tác phòng, chống dịch trên cộng đồng phải dựa vào cộng đồng, lấy cộng đồng làm trung tâm cho các chính sách, biện pháp phòng, chống dịch; tăng cường truyền thông, thông tin đến đông đảo nhân dân để nhân dân hiểu, an tâm, hướng ứng, phối hợp tổ chức thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch.

Công tác vệ sinh môi trường phòng chống dịch, tập huấn nâng cao năng lực chuyên môn cho cán bộ y tế các tuyến, phối hợp liên ngành và đảm bảo hậu cần cho công tác phòng chống dịch cũng sẽ được đơn vị tập trung chỉ đạo triển khai. Trung tâm đã phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng khoa, phòng để tổ chức thực hiện kế hoạch phòng chống dịch đảm bảo hiệu quả, sẵn sàng khống chế, không để dịch lớn xảy ra trên địa bàn tỉnh.