Sữa mẹ giúp bảo vệ trẻ trong mùa dịch

Sản phụ Nguyễn Thúy Hà (phường Vân Dương, TP Bắc Ninh) vừa trải qua cuộc sinh nở đầu tiên của cuộc đời trong hơn 10 tiếng đồng hồ với vô vàn các cơn đau, nhưng tất cả đều tan biến khi chị được ôm con trong tay, da tiếp da với con ngay những giây phút đầu đời. Chị Hà cho biết, mới sinh lần đầu nên vô cùng mệt mỏi khi phải trải qua cuộc sinh kéo dài như vậy, vừa mệt lại vừa lo lắng, sợ hãi. Nhưng khi nghe thấy tiếng khóc đầu tiên của con, được tiếp xúc với làn da mềm mại, ấm nóng trực tiếp của con là một cảm xúc vô cùng khó tả, hạnh phúc vô cùng! Bác sĩ cũng hỗ trợ và hướng dẫn cho bé bú mẹ ngay sau sinh nên thấy thật thiêng liêng.

Hiện 100% các trường hợp sản phụ sinh thường đều được thực hiện da tiếp da, hỗ trợ cho trẻ bú sớm ngay sau sinh để trẻ được hưởng nguồn sữa non quý giá. Sản phụ Nguyễn Thị Chuyển (phường Tương Giang, TP Từ Sơn) đã sinh con lần 2, may mắn việc sinh con dễ dàng hơn, bé được cho bú ngay sau sinh và đến nay đã bú mẹ rất tốt, bé rất ngoan và không phải ăn giọt sữa bột nào. Chị Chuyển cho biết, bé đầu do yếu tố khách quan nên phải cai sữa mẹ sớm. Sang đến bé này, đặc biệt là trong tình hình dịch bệnh phức tạp như hiện nay, chị quyết tâm sẽ cho bé thứ 2 được ăn sữa mẹ hoàn toàn vì được biết sữa mẹ sẽ giúp cho trẻ có hệ miễn dịch tốt hơn, ít ốm hơn.

Hiện tình hình dịch COVID-19 đã cơ bản được khống chế, nhưng các bệnh truyền nhiễm khác như sốt virus, cúm mùa…lại đang bùng phát khá mạnh. Đều là các bệnh lây truyền qua đường hô hấp, vì vậy rất nhiều bà mẹ khá lo lắng, thắc mắc nên làm gì để an toàn và tốt nhất cho con trong giai đoạn dịch bệnh này. Theo Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), tính tới thời điểm hiện tại, việc lây truyền COVID-19 hay các bệnh truyền nhiễm khác qua sữa mẹ thông qua việc cho con bú vẫn chưa được phát hiện. Các nhà khoa học vẫn đang tiếp tục nghiên cứu và thử nghiệm sữa mẹ. Do đó, không có lý do gì để mẹ không cho hoặc ngừng cho trẻ bú sữa mẹ.

Khi trẻ mới chào đời, hệ miễn dịch của trẻ chưa phát triển đầy đủ, khiến chúng khó có thể tự mình chiến đấu chống sự lây nhiễm. Trong khi đó, ngoài các vắc xin được tiêm phòng theo chương trình tiêm chủng mở rộng được cho là an toàn thì trẻ cũng còn quá nhỏ để thích nghi với một số loại vắc-xin mới, đặc biệt là vắc-xin COVID-19. Hiện nay các loại vắc-xin phòng COVID-19 được cho là an toàn với trẻ em như vắc-xin mRNA (Pfizer-BioNTech hoặc Moderna) mới được CDC Hoa Kỳ khuyến nghị tiêm ở trẻ 6 tháng tuổi trở lên. Việt Nam và nhiều nước khác trên thế giới chỉ triển khai tiêm phòng COVID-19 cho trẻ em từ 5 tuổi trở lên. 

Bà Lại Thị Hợi – Điều dưỡng trưởng khoa Sản đẻ - Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh cho biết, với nguồn kháng thể dồi dào từ sữa mẹ như: IgG, IgA, IgM, IgD và IgE. Trong đó, nhiều nhất là IgA, đặc biệt là loại IgA bề mặt, loại này có trong các dịch tiết cơ thể như nước bọt, bề mặt đường hô hấp, đường tiêu hoá, có khả năng tồn tại không bị acid của dạ dày phá hủy và không tiêu hủy các vi khuẩn "có ích" cho hệ tiêu hóa. Kháng thể này lưu hành từ máu vào trong sữa mẹ và cung cấp sức đề kháng cho con mình chống lại những vi khuẩn, vi-rút mà người mẹ đã gặp phải. Ngoài ra, trong sữa mẹ còn có những axit béo đặc biệt và một số loại monoglyceride giúp sữa mẹ có khả năng làm vỡ màng bọc của một số loại vi-rút. Đặc biệt là lượng sữa non, xuất hiện trong những ngày đầu sau sinh, chứa rất nhiều kháng thể, tế bào miễn nhiễm và một số chất như interferon (chống vi-rút), fibronectin (tăng cường lực lượng bạch cầu như đại thực bào). ột nghiên cứu khác  đăng trên tạp chí y khoa về nuôi con bằng sữa mẹ Breastfeeding Medicine cho thấy tiêm phòng sẽ giúp tăng đáng kể lượng kháng thể chống vi-rút COVID-19 trong sữa mẹ. Vì vậy, những người mẹ đã tiêm phòng có thể truyền khả năng miễn dịch này sang cho con.

Nếu người mẹ cảm thấy không khỏe để cho con bú hoặc các biến chứng khác gây bất lợi cho việc bú mẹ trực tiếp, có thể vắt sữa cho trẻ uống, hoặc xin sữa mẹ từ người quen biết cho trẻ để đảm bảo trẻ được ăn sữa mẹ hoàn toàn trong 6 tháng đầu và kéo dài đến 24 tháng. Mặt khác, giai đoạn dịch bệnh, nếu mẹ hoặc con mắc bệnh truyền nhiễm sẽ khiến mẹ bị mệt mỏi, căng thẳng, lo lắng hoặc có các triệu chứng bệnh khiến mẹ bị giảm sữa. Vì vậy, các chuyên gia y tế khuyến cáo người mẹ cần ăn uống đầy đủ các nhóm chất dinh dưỡng, uống nhiều nước để đảm bảo đủ năng lượng, nhanh bình phục bệnh, có sức khỏe chăm con và quan trọng nhất là đủ sữa cho con.